VOGELMOMENT BRILDUIKER

Brilduiker, Bucephala clangula, Goldeneye
Vrouwtje

Brilduiker, Buscephala clangula, Golden Eye
mannetje

Vandaag aandacht voor de Brilduiker. Een fraaie eend die bij ons nog steeds een wintergast is. Een zeer klein aantal komt in Nederland tot broeden. Vanaf november is hij in een redelijk groot aantal aanwezig en dan hoofdzakelijk in het Deltagebied en langs het IJssel- en Markermeer. Deze heb ik gefotografeerd in de Amsterdamse Waterleidingduinen, waar hij in de winterperiode ook redelijk aanwezig is. Zoals bij alle eenden is het mannteje het meest karakteristiek en goed te herkennen aan de witte vlek op de kop. Het vrouwtje is moeilijker te herkennen zeker als zij samen met kuifeenden zijn. Vandaar dat ik een foto van beiden heb geplaatst. Vanaf februari vertrekken zij weer naar hun broedgebieden in Noord Europa waar zij hun nest maken in een boomholte ( vaak een oud nest van een Zwarte Specht) in de buurt van rivieren of meren.

Brilduikers zijn duikeenden die dus al duikend hun voedsel zoeken. Zij eten vooral zoetwatermosselen, larven en visjes maar ook plantaardig materiaal. Ze zijn over het algemeen schuw en laten zich niet gemakkelijk benaderen. Daarbij komt dat ze vaak duiken zodat ze ook zo weer uit zicht zijn en dan tientallen meters verder weer boven komen.

Voor meer fotos kun je klikken op het overzicht van alle fotos.

 

VOGELMOMENT PIMPELMEES

Pimpelmees, Cyanistes caeruleus, European Blue Tit

Vandaag gaat het over de Pimpelmees. Een van de meest bekende en gewone tuinvogels. Wie kent hem niet met zijn mooie blauwe petje. Niet voor niets staat hij op de vierde plaats in de nationale tuinvogeltelling van 2012. Kortom een zeer algemene en talrijke broedvogel in ons land die ook het gehele jaar aanwezig is. Hij komt voor in dichte naaldbossen, maar ook in gemengd bos, landelijk gebied met bosschages, parken en tuinen in stedelijk gebied. Hij broedt in boomholtes maar ook net zo makkelijk in nestkasten in de tuin.
Alhoewel zij in de zomer vooral leven van insecten, larven, spinnen en rupsen kent iedereen ze eigenlijk van de voedertafels, pindanetjes en de vetbollen in de winter. Je kunt echter gewoon het hele jaar door voeren. Het is goed voor de vogels en je krijgt er daardoor ook meer in je tuin. Pimpelmezen zijn niet schuw en als ware acrobaten hangen ze , meestal ondersteboven, aan een vetbol of pindanet.
Alhoewel Pimpelmezen geen trekvogels zijn kunnen er hier in het het najaar grote aantallen bij wijze van invasie binnen vallen vanuit Scandinavie. Dit jaar bijvoorbeeld werden in Denemarken tijdens de trek groepen van zo´n 85000 Pimpelmezen geteld die op trek waren. Grote aantallen daarvan overwinteren hier. Reden daarvoor is dat er in de landen rond de Oostzee een slechte zomer is geweest waardoor het voedselaanbod in de winter daar te gering is . Hier hebben wij dus een goede Pimpelmezen winter en is de kans groot dat je in de tuin meer Pimpelmezen ziet, mits er voldoende voedselaanbod is in de vorm van pindanetjes en vetbollen.

VOGELMOMENT GAAI

GAAI, GARRULUS GLANDARIUS, JAY

Vandaag gaat het over de Gaai, door velen nog steeds de Vlaamse Gaai genoemd. Sinds enige jaren is de toevoeging "Vlaamse" officieel geschrapt omdat er weinig Vlaams aan hem is. Hij heeft de naam brutaal te zijn, veel lawaai te maken en hij rooft in het voorjaar ook nog eens jonge vogeltjes of haalt de eieren uit de nesten. Kortom geen lieverdje maar in ieder geval wel een mooie vogel die ook interessant en nuttig is en daarbij ook nog intelligent. Van oorsprong een schuwe bosvogel maar inmiddels een algemene en talrijke broedvogel van bossen, bosschages en parken. Ook wordt hij steeds vaker in stedelijk gebied gezien. De aanwezigheid van veel groen en bomen is dan wel een voorwaarde. Alleen in het noorden van Friesland en Groningen is hij vrij schaars. Hij is ook een standvogel en in het najaar wordt de populatie aangevuld met overwinteraars uit Centraal en Midden Europa. Alleen in het voorjaar, als hij een nest heeft, pakt hij ook jonge vogels, eieren en wormen die hij voert aan zijn jongen omdat zij behoefte hebben aan eiwitten. Zijn menu bestaat echter normaal gesproken uit zaden, eikels en beukenootjes. Ook komt hij geregeld op voedertafels en hangt ook gewoon aan pindaslingers. Gaaien leggen wintervoorraden aan van eikels en beukenootjes. Zij kunnen er een aantal tegelijk meenemen en verstoppen deze op verschillende plekken. Omdat zij ze niet altijd weer kunnen terugvinden, ontkiemen deze en zo draagt hij bij aan het verspreiding van bomen. Gaaien worden daarom ook wel bosbouwers genoemd. Deze foto, in een mooie herfstsetting, heb ik gemaakt in Beekbergen. Wil je meer fotos zien van de Gaai kijk dan hiernaast bij het overzicht van mijn fotos. Zij staan in de collectie Kraaien.

VOGELMOMENT ZWARTE MEES

Zwarte Mees, Periparus ater, Coal Tit

 

In dit vogelmoment aandacht voor de Zwarte Mees. Bij snelle observatie denk je even te doen te hebben met een Koolmees tot je ziet dat hij niet geel is, een stuk kleiner en met een opvallende witte vlek in zijn nek.
Hij is een kleine mees, zelfs iets kleiner dan een Pimpelmees. Een vrij algemene broedvogel van naaldbossen met een voorkeur voor oud naaldbos gemengd met sparren. Hij komt daardoor vooral voor in het oostelijk deel van ons land ( van Drenthe tot Noord-Oost Brabant). Daarnaast is hij schaars op de waddeneilanden en de naaldbossen in de duinen.

Zwarte Mezen die hier broeden zijn ook standvogels die alleen na het broedseizoen wat ruimer buiten hun broedgebied zijn te vinden.

In het najaar kunnen er vanaf medio september grote groepen Zwarte Mezen vanuit Oost Europa in ons land arriveren om te overwinteren. Dat kan het karakter van een invasie hebben. In het voorjaar trekken zij weer weg.

Alhoewel Zwarte Mezen vooral insecten eten, zoals kevers, bladluizen, mieren ,spinnen en kleine slakjes schakelen zij in het najaar en de winter ook over op allerlei zaden. Het najaar is daarom de beste periode om ze waar te nemen omdat zij dan wat meer op de grond fourageren. In de rest van het jaar zitten zij over het algemeen in boomtoppen en zijn zij dus moeilijker te spotten.

reageren op vogelmoment

Als ik een nieuw vogelmoment plaats krijgt iedereen die zich heeft aangemeld met zijn emailadres automatisch een mail met daarin het vogelmoment.
Dat bericht kun je gewoon lezen en de foto staat er ook bij. Je kunt dat bericht echter niet beantwoorden omdat het via een noreply server is aangemaakt.
Onderaan het bericht staat een blauwe link naar de blog. Als je die aanklikt kom je op de blog en dan kun je op het vogelmoment reageren.
Klik op reacties en er verschijnt een klein menu'tje. Kies voor anoniem of voor je googleaccount (als je dat hebt) en er verschijnt een vak waarin je de reactie kwijt kunt. Zet er even je naam bij want anders krijg ik alleen maar anonieme reacties.
Uiteraard kun je ook gewoon een mail sturen

VOGELMOMENT KUIFMEES

KUIFMEES, LOPHOPHANES CRISTATUS, EUROPEAN CRESTED TIT

Deze keer gekozen voor de Kuifmees (Lophophanus cristatus, European Crested Tit). In het westen van het land zie je hem niet met uitzondering van sommige dennenbossen in de duinen. Ook daar komt hij echter niet veel voor. Tijdens ons verblijf in Beekbergen heb ik hem veel gezien en op de foto kunnen zetten. Het zijn vrij algemene broedvogels van naaldbossen, waarin voldoende dennenbomen zijn. In naaldbossen met een grote dichtheid aan spar en lariks zal de populatie kuifmezen minder zijn. Het zijn standvogels die dus het gehele jaar hier blijven en zij verlaten hun broedgebied vrijwel nooit. Zij zijn dan ook zeer plaatstrouw en het is de enige mezensoort die niet buiten Europa broedt. Op de foto zit hij dus in zijn favoriete boom (de spar) en het is zoals je ziet een prachtig vogeltje met een karakteristieke kuif. Hij is even groot als de pimpelmees.
Je ziet ze vaak wat nerveus fourageren in de toppen van bomen waarbij zij vaak onder de takken van met name sparren en dennen hangen om vliegjes, spinnetjes, bladluizen en andere insecten te zoeken. Door hun formaat en het feit dat ze hoog zitten moet je dan heel goed kijken om ze te zien.
In het najaar zijn ze vaak samen met andere mezen en dan fourageren zij ook op de grond waar zij op zoek gaan naar allerlei zaden. Hierdoor laten zij zich meer zien. Je moet dan wel in een bos zijn want op voedertafels zullen zij zich niet gemakkelijk laten zien.

Vogels kijken op de Veluwe

Deze week zijn wij een weekje in een huisje op de Veluwe bij Beekbergen. Wij wandelen  hier veel en daarbij staan uiteraard de vogels centraal. Rondom het huisje is het al een feest van Matkoppen, Zwarte Mees en Kuifmees en natuurlijk de Vinken, Grote Bonte Specht, Merels en Gaaien. Eigenlijk is ons huisje een luxe vogelkijkhut.




Hier even een voorproefje van de Kuifmees en zwarte Mees.




Kortom voor de vogels hoeven wij het huisje niet uit. Toch hebben wij gisteren en vandaag lange wandelingen gemaakt door de schitterend gekleurde herfstbossen. Gisteren naar de Loenense watervallen, jazeker wij hebben watervallen in ons land.
Zij zijn wel  ontstaan doordat Koning Willem I beken en slenken heeft laten graven, maar dat mag de pret niet drukken.

Vandaag naar de Loenermark geweest. Een prachtig afwisselend gebied, waarin de herfstkleuren van de lariksen opvielen, de enige naaldboom die in de herfst verkleurt en zijn naalden verliest.

Qua vogels vooral veel Staartmezen, Pimpelmezen en Winterkoninkjes. Vooral die pimpelmezen vielen op door hun helderblauwe kleur. Ik denk daarom dat dit wintergasten waren uit Scandinavie. Leuk waren ook de vele Goudhaantjes. Moeilijk te fotograferen omdat zij hoog in de kruinen van de bomen zitten.

Kortom wil je er een keer lekker uit en tegelijk leuke vogels kijken, is de Veluwe zeker een aanrader.



VOGELMOMENT ROODBORST

Roodborst, Erithacus rubecula, Robin

Deze keer gaat het om de Roodborst ( Erithacus rubecula , Robin). Hij is een van de meest algemene broedvogels in ons land en bijna iedereen kent hem. Hij broedt in vrijwel ieder gebied ( bossen, tuinen,parken etc) waar voldoende dekking aanwezig is. Het nest wordt laag bij de grond gebouwd op een goed verscholen plaats. In woonwijken zal hij minder snel broeden omdat met name de jongen daar kwetsbaar zijn en er veel ten prooi vallen aan aan katten.
Jonge ( juveniele) roodborsten zijn vrijwel helemaal bruin met een bruin gespikkeld borst en lijken dus helmaal nog niet op een roodborst. Alhoewel roodborsten bij ons het gehele jaar te zien zijn, trekt een deel van "onze" roodborsten toch vaak vanaf eind augustus richting Spanje, Portugal om te overwinteren. De populatie in ons land wordt dan aangevuld met roodborsten uit Noord- en Oost Europa.
Omdat zij, net als veel andere trekvogels, redelijk trouw zijn aan hun overwinteringsplek kan het heel goed dat de Roodborst die in de winter in jullie tuin te zien is dezelfde is als vorig jaar en dus eigenlijk een "buitenlander" is. Hij trekt weer weg in het vroege voorjaar als "onze" roodborsten weer terugkomen.
Alhoewel zijn voedsel hoofdzakelijk uit insecten zoals vliegen, rupsen,spinnen en langpootmuggen bestaat eet hij in de winter ook graag zaden op voedertafel. Een beetje havermout strooien op een licht beschut plekje in de tuin vindt hij heerlijk.

VOGELMOMENT GROTE MANTELMEEUW

Grote mantelmeeuw, Larus marinus, Great Black-backed Gull

Deze keer sta ik even stil bij de Grote Mantelmeeuw. Hij is de grootste meeuw en met een spanwijdte van circa 1,60 meter en een lengte maximaal 78 cm is het ook een imposante verschijning met een heel zware snavel. Hij is bij ons een schaarse broedvogel maar na de broedtijd zijn er bij ons in de zomer grote aantallen en in de winter zelfs heel veel omdat dan ook de overwinteraars uit Noorwegen hier zijn gearriveerd.
Hij wordt vaak verward met de Kleine Mantelmeeuw die in ons land het gehele jaar door veel talrijker is en waarvan er ook heel veel meer broeden in ons land. De Grote Mantelmeeuw is echter beduidend groter dan de de Kleine Manteleeuw en de laatste is ook grijzer van boven en heeft felgele poten.
Hij is een felle en agressieve rover die ook met gemak ander vogels zoals Aalscholvers van hun prooi berooft ( in vogeltermen heet dat een kleptoparasiet) of kleine zeevogels zoals alken, meeuwen of papagaaiduikers eet, die hij in de vlucht vangt. Op het land deinst hij niet terug voor een klein konijn of hij eet afval dan wel aas zoals door het verkeer doodgereden dieren. Op deze foto heeft hij een dode brasem gevonden en is goed te zien hoe groot hij is. Kortom geen lief vriendelijk vogeltje maar een stevige brutale rakker.
Hij leeft voornamelijk aan de kust of langs zoetwater meren in het binnenland. In de winter is hij ook wel te zien in stedelijk gebied waar hij vaak afval eet.

VOGELMOMENT ROEK

 

Roek, Corvus fuligela, Rook

Deze keer heb ik gekozen voor de Roek Hij wordt veel minder gezien dan de Zwarte Kraai en wordt daar ook veel mee verwisseld. Nu is het ook zo dat de verschillen tussen die twee niet zo groot zijn. Ze zijn ongeveer even groot en even zwart. Het grootste verschil zit in de snavel en het voorhoofd. Bij de Roek is de snavel echt grijs en is het voorhoofd vrij steil. Bij de zwarte Kraai is de snavel zwart en het voorhoofd platter. Bij een snelle observatie valt de grijze snavel echter het meest op. Bij de Roekzijn de poten ook iets meer bevederd,waardoor men wel zegt "De Roek heeft een broek" maar ook dit valt in hetveld nauwelijks op. Ter vergelijking tref je ook een foto van de zwarte Kraai aan.

In Nederland is de Roek zowel een broed- als een jaarvogel. Hij broedt in kolonies en zij maken hun nest hoog in de bomen omgeven door open landschap. Boomgroepen bij boerderijen en dorpen zijn daarom vaak favoriet. Een paartje Roeken blijft over het algemeen hun hele leven bij elkaar.

Hij komt eigenlijk in het gehele land voor behalve in het westen en op de waddeneilanden. Zij fourageren vaak op open terrein zoals akkers en weilanden. Zij eten zowel plantaardig als dierlijk voedsel zoals insecten ( emelten), regenwormen, slakken, graan, aardappels, maisresten, appels etc. Dit in tegenstelling tot hun familielid "Zwarte Kraai" die nesten leeg haalt en ook jonge vogels eet.

Zij zijn vrij schuw en laten zich niet gemakkelijk benaderen. Zolang je op grote afstand blijft vinden ze het prima, maar als je de auto parkeert in de berm om te fotgraferen zijn ze in de meeste gevallen snel weg. Deze kon ik nog vliegend op de foto krijgen en de zwarte Kraai in de duinen.

De populatie is dalend en tegenwoordig is de Roek beschermd. in het verleden werd hij wel vervolgd in verband met de schade aan de landbouw die hij toebracht.

In het oosten van het land trekken in het najaar veel Roeken door uit Noord en Oost Europa.

In de winter gebruiken zij vaak gezamenlijk slaaplaatsen waar zij samen mat Kauwen en Zwarte Kraaien slapen. De aantallen kunnen dan oplopen tot duizenden exemplaren. Als dat in de buurt van het dorp of boerderij is leidt het wel tot overlast